--- title: מילון --- ## A **ἀβλαβής, ές (οὒς)** ללא נזק **ἀγαθός, ή, όν** טוב (במובנים רבים) **ἄγαλμα (ατος), τό** מתנת פאר לאלים **ἄγαν** במידה רבה; (יותר) מדי **ἀγγέλλω** אני מבשר **ἄγγελος, ὁ** מבשר **ἀγένητος, ον** ללא התחוות; בלתי-נוצר **ἀγορά, ἡ** שוק (אסיפה, מקום אסיפה) **ἀγοράζω** אני קונה **ἄγραφος, ον** ללא רישום, בלתי-כתוב **ἀγρός, ὁ** שדה **ἄγω, ἄξω, ἤγαγον** אני מוביל; מנהיג; (ἀγαγεῖν), ἧχα, κτλ. נוהג, מוליך אל...; (עם שם של חג): חוגג **ἀγών (ἀγῶνος), ὁ** מאבק **ἀγωνίζομαι** אני מתחרה **ἀγώνισμα (ατος), τό** תחרות; חישה (איש); מעשה רב **ἀδελφός, ὁ, -ή, ἡ** אח, אחות **ἄδηλος, ον** בלתי ברור, סתום **ἀδηλότης (ότητος), ἡ** חוסר בהירות, אי-ודאות **ἀδικέω** אני עושה עוול (את...) **ἀδίκημα, (-ατος), τό** מעשה בלתי-צודק **ἀδικία, ἡ** אי-צדק, עוול **ἄδικος, ον** לא דין, משפט, צדק, עוול; רשע, בלתי צודק **ἄδολος, ον** ללא מרמה **ἀδύνατος, ον** לא יכול; בלתי אפשרי **ἄδω** ראה ᾄδω **ἀεί** תמיד **ἀείζως, ον** חי תמיד **ἀεργός = ἀργός** **ἀθάνατος, ον** לא מוות; בן-אלמוות **Ἀθήναζε** אל אתונה **Ἀθῆναι, αἱ** אתונה **Ἀθηναῖος, α, ον** אתונאי **Ἀθηναία, ἡ = Ἀθήνη** אתינה (האלה) **Ἀθήνησι(ν)** באתונה **ἀθλητής (-οῦ), ὁ** אלוף (מצטין בתחרות ספורט) **ἆθλον, τό** פרס למצטיין בתחרות **ἀθρέω** אני מתבונן **ἀθροίζω** אני אוסף ביחד **ἄθυμος, ον** ללא רוח, יצר, מזוכר **Αἰγύπτιος, α, ον** מצרי **Αἴγυπτος, ἡ** מצרים **Ἅιδης (-ου), ὁ** הדיס (אדון השאול), מוות **αἰετός, ὁ** עיט **αἰθήρ (-έρος), ὁ** שמים, אוויר **αἰνέω, αἰνέσω, κτλ.** אני מאשר, משבח **αἱρέω, αἱρήσω, εἷλον (ἑλ-)** אני תופס, לוכד; ᾕρηκα, ᾕρημαι, ᾑρέθην **ἀλλήλων** זה מזה, זה לזה; (-οις, -αις / -ους, -ας, -α) אלה מאלה/את אלה **ἄλλος, η, ο** אחר, נוסף, אחור **ἄλυπος, ον** ללא צער **ἁλῶναι** ראה ἁλίσκομαι **ἀλώπηξ (-εκος), ἡ** שועל **ἅμα** בעת ובעונה אחת (+ dat. = יחד עם) **ἁμαρτάνω** אני מחטיא את ἁμαρτήσομαι, ἥμαρτον, ἡμάρτηκα, κτλ. **ἁμαρτία, ἡ** חטא **ἀμαχεί** ללא קרב **ἀμείνων** ראה ἀγαθός **ἀμφί (+ acc.)** סביב (באזור); למען **ἀμφιτίθημι (ἀμφί + τίθημι)** אני שם סוביב, כורך, מקיף **ἀμφότεροι, αι, α** שניהם (גם זה וגם זה) **ἀμφώ (nom. acc.), ἀμφοῖν (gen. dat)** שניהם (זוגי) **ἄν** מילית בעלת תפקידים שונים: 1. בראש המשפט (סינתקטי; הפועל ב- coni.) 2. לא בראש המשפט: - במשפטים ראשיים: 1. הפועל ב- opt. של praes., aor., pf. אפשרות "פתוחה". ראה תחביר של שיעור 22. 2. הפועל ב- indic. של impf., aor.; = אפשרות בעבר, או אפשרות לא מוגבלת. ראה תחביר שיעור 35. - במשפטים ראשיים: ראה תחביר של שיעור 21 ו-25. **ἀνά (+ acc.)** כלפי מעלה, ועוד; בתרכובות: חיזוק הפעולה; חזרה, עליה; בחזרה; לנקודת מוצא: ועוד **ἀναγκάζω** אני מאלץ, מכריח **ἀναγκαῖος, α, ον** הכרחי **ἀνάγκη, ἡ** כורח **ἀναγράφω (ἀνά + γράφω)** אני כותב לזיכרון **ἀνάγω (ἀνά + ἄγω)** אני מעלה; אני חוגג - עורך (חג) **ἀναδιπλόω (ἀνά + διπλόω)** אני מכפיל; חוזר שנית על **ἀνάθημα (-ατος), τό** הקדשה, מתנה למקדש, וכד' **ἀναιρέω (ἀνά + αἱρέω)** אני הורס; לוקח; מבטל, מחסל, הורס **ἀναρρίπτω (ἀνά + ῥίπτω)** אני משליך כלפי מעלה **ἀναρχία, ἡ** אנארכיה ("אי-שלטון") **ἀνατίθημι (ἀνά + τίθημι)** אני מקדיש **ἀναφέρω (ἀνά + φέρω)** אני מייחס **ἀνδρεῖος, α, ον** אמיץ (גבר) **ἀνδριάς (-άντος), ὁ** אנדרטה **ἄνεμος, ὁ** רוח **ἀνεξέταστος, ον** ללא בחינה וחקירה **ἀνεόρταστος, ον** ללא חג **ἀνήρ (ἀνδρός), ὁ** גבר, איש **ἀνθρώπειος, α, ον** אנושי **ἀνθρωπίσκος, ὁ** איש קטן (לגנאי) **ἄνθρωπος, ὁ** איש, בן אדם **ἀνίστημι (ἀνά + ἵστημι)** אני מקים, קומם **ἀνόμοιος, ον** בלתי דומה **ἄνομος, ον** ללא חוק **ἄνοσος, ον** ללא מחלה **ἀντάω** אני בא מנגד, פוגש פנים אל פנים **ἀντέχω (ἀντί + ἔχω)** אני מחזיק מנגד, עומד נגד **ἀντί (+ gen.)** ממול, מנגד; במקום.../ בהרכבים: כלל + מר: כנ"ל; מעבר ל- **ἀντιγράφω (ἀντί + γράφω)** אני כותב כנגד, עונה בכתב **ἄνω** למעלה **ἀξιόπιστος, ον** ראוי לאימון **ἄξιος, α, ον** ראוי **ἀοιδός, ὁ** משורר, זמר **ἀπάγω (ἀπό + ἄγω)** אני מוביל מן (מקום); גם: אני אוסר ומביא אל הרשות המוסמכת **ἀπαίδευτος, ον** ללא חינוך **ἀπανδόκευτος, ον** ללא פונדק **ἀπαντάω (ἀπό + ἀντάω)** אני ממול, פוגש **ἅπαξ** פעם יחידה **ἅπας (ἅπαντος), ἅπασα, ἅπαν** ראה πᾶς; כל (כולות) **ἀπειθέω** אני ממרה, מסרב להישמע **ἄπειμι (ἀπό + εἰμί)** אני נעדר **ἄπειρος, ον** ללא ניסיון **ἀπέρχομαι (ἀπό + ἔρχομαι)** אני מסתלק (הולך מן...) **ἀπέχω (ἀπό + ἔχω)** אני מרוחק מן **ἄπιστος, ον** ללא אימון; בלתי מהימן; בוגדני **ἁπληστία, ἡ** תאוות, תאוות שאינה יודעת שובעה **ἀπό (+ gen.)** מן; בתרכבים: הפרדה, התרחקות; ביטול, שלילה ואיסור; ריחוק. גם: חיזוק הפעולה והשלמתה המוחלטת **ἀφ' οὗ** מאז ש... **ἀποδημέω** אני יוצא לחו"ל (מתרחק מן ה-δῆμος של*) **ἀποδιδράσκω** אני בורח (רץ מן...) -δράσομαι, -έδραν, -δέδρακα **ἀποδίδωμι (ἀπό + δίδωμι)** אני מחזיר **ἀποδίδομαι** אני מוכר **ἀποθνῄσκω (ἀπό + θνῄσκω)** אני מת, מותת; גם: הוסף, נהרג **ἀποκρίνω (ἀπό + κρίνω)** אני מפריד מן **ἀποκρίνομαι** אני עונה **ἀποκρύπτω (ἀπό + κρύπτω)** אני מסתיר, מכסה **ἀποκτείνω (ἀπό + κτείνω)** אני הורג, ממית **ἀπολείπω (ἀπό + λείπω)** אני משאיר, עוזב **ἀπόλλυμι (ἀπό + ὄλλυμι)** אני מאבד, מביא כליה על **ἀπολοφύρομαι (ἀπό + ὀλοφύρομαι)** אני מקונן בקולי קולות **ἀποπλανάω (ἀπό + πλανάω)** אני מתעה, גורם לסטיה **ἀπορέω** אני חסר אמצעים **ἀποστερέω (ἀπό + στερέω)** אני עושק, גוזל **ἀποτίθημι (ἀπό + τίθημι)** אני מניח ממני והלאה; טומן; קובר **ἄποτος, ον** ללא שתיה; לא ניתן לשתיה **ἀποτροπή, ἡ** תרופה **ἀποχωρέω (ἀπό + χωρέω)** אני יוצא, הולך מן, מסתלק, נסוג **ἀπράγμων, ον (-ονος)** חסר מעש **ἅπτω** אני מדליק **...ἆρα** "אז" (בדו-שיח; מציין כי נאמר - תוצאה בקשר) **ἆρα...;** האם...? **ἀργός, όν** ללא עבודה; בטל **ἀργύριον, τό** כסף **ἀρετή, ἡ** הצטינות **Ἄρης (-εως/-εος), ὁ** אל המלחמה (ארס) **ἀριθμός, ὁ** מספר **ἄριστος, η, ον** ראה ἀγαθός. מצוין, טוב ביותר **Ἀρκάς (-άδος), ὁ** איש ארקדיה **ἀρκέω, ἀρκέσω, ἤρκεσα** אני מספיק **ἄρουρα, ἡ** אדמת חריש **ἁρπάζω** אני חוטף, שודד **ἀρχεῖον, τό** משרד הרשות **ἀρχεῖα, τά** מוסדות השלטון **ἀρχή, ἡ** ראשית, התחלה; שלטון; רשות **αἱ ἀρχαί** הרשויות **ἄρχω** אני מושל על... (במשרה) (act.) אני מתחיל ב... (act. + med.) **ἄσομαι** אני מוכן, סודר **ἀσθενής, ές (-οῦς)** חלש, כהה, איפוף **ἄσκησις (-εως), ἡ** מקדש של אסקלפיוס (אל הרופאה) **Ἀσκληπιεῖον, τό** מגן **ἀσπίς (-ίδος), ἡ** כוכב **ἀστήρ (-έρος), ὁ** בן-עיר **ἀστός, ὁ** כוכב **ἄστρον, τό** לא בצור **ἀτείχιστος, ον** בלי **ἄτερ (+ gen.)** ἕτερος ראה **ἄτερος = ὁ ἕτερος** ללא זכויות אזרח **ἄτιμος, ον** משביל **ἀτραπός, ἡ** מן אטיקה **Ἀττικός, ή, όν** אני חסר מזל **ἀτυχέω** שוב **αὖθις** אני מגדיל, מחזק **αὔξω** מספק צרכי עצמו **αὐτάρκης, ες (-ους)** מיד, תיכף **αὐτός, ή, ό** עצמו, בעצמו, ('וכו, י'), עצמם 2. (מיודע =) אותו (= הנ"ל) 3. (לא ב-nom.): כינוי השייכות: שלו, לו, 'וכו **αὐτοῦ, ῆς, οῦ, κτλ. = ἑαυτοῦ, ῆς, οῦ, κτλ.** אני גדול **ἀφαιρέω (ἀπό + αἱρέω)** ללא הופעה; בלתי נראה, נעלם **ἀφανής, ές, (-οῦς)** אני משלח **ἄφνω** לפתע **ἀφροσύνη, ἡ** טפשות, חוסר דעת **ἀφρόντιστος, ον** בלתי נדאג, שאין לדאוג לו **ἄφρων, ον (-ονος)** חסר דעת, טיפש **ἀφύλακτος, ον** לא שמור, חסר משמר **ἄφωνος, ον** חסר קול, אילם **ἀχαριστέω** אני כפוי טובה **ἀχάριστος, ον** חסר חן, בלתי נעים, כפוי טובה **ἄχθομαι** אני מכביד, מעיק **ἄχθος (-ους), τό** משא, מעמסה **ἀχθοφόρος, ον** נושא משא **ἄχρηστος, ον** חסר תועלת **ἄχρι (+ gen.)** עד **ἄψυχος, ον** דומם, חסר נפש **ἄφοβος, ον** ללא קול **ἄφωνος, ον** ללא קול **ἄφρων, ον (-ονος)** בלתי בית, כסיל **ἄφυλακτος, ον** ללא שמירה (משמר) **ἀφικνέομαι (-ίξομαι)** אני מגיע **ἀφίστημι (ἀπό + ἵστημι)** אני מקים מחדש; אני מקומם **ἀφορέω (ἀπό + ὁράω)** אני מסתכל מרחוק **ἀχάριστος, ον** כפוי טובה **ἄχθομαι** אני סובל, אני משתעבד ל- **ἄχρι, ἄχρις (+ gen.)** עד **ἄψυχος, ον** ללא נפש, דומם **ἀώρος (ἄ + ὥρα)** לא בזמנו; בטרם עת **ἀφίημι (ἀπό + ἵημι)** אני מולך חיי חסידות, חי חיים טובים ## B **βαδίζω** אני צועד **βαίνω, βήσομαι, ἔβην, βέβηκα** אני צועד, הולך **βαλανεῖον, τό** (בית) מרחץ **βάλλω, βαλῶ, ἔβαλον, βέβληκα, βέβλημαι, ἐβλήθην** אני זורק **βάπτω, βάψω, κτλ., ἐβάφην** אני טובל, צובע **βάρβαρος, ὁ** שאינו יווני (= "לועז"); במיוחד פרסי **βαρβαρόω** אני עושה ל-βάρβαρος-ה **βαρύνω** אני מכביד, מעיק **βαρύς (-έος), εῖα, ύ / βαρύτερος-βαρύτατος** כבד **βασιλεία, ἡ** מלוכה **βασιλεύς (-έως), ὁ** מלך **βασιλεύω** אני מולך **βέβαιος, α, ον** יציב **βελτίων** ראה ἀγαθός **βία, ἡ** אלימות **βιάζω (et med.)** אני מפעיל אלימות **βιβλίον, τό** מגילה; ספר **βίος, ὁ** חיים, מחיה **βίοτος, ὁ = βίος** חיים **βιόω, βιώσομαι, ἐβίων, βεβίωκα, βεβίωμαι** אני חי **βιωτός, ή, όν** שווה לחיות **βλέπω** אני מביט **βοάω** אני רץ לעזרת; חוזק: מסייע ל- **βοηθέω** אני מזין, מאכיל **βόσκω** מועצה (= מקום מושב המועצה) **βουλευτήριον, τό** חבר מועצה **βουλευτής (-οῦ), ὁ** אני יועץ **βουλεύω** גם: שוקל; מחליט **βουλεύομαι** עצה, מועצה **βουλή, ἡ** אני חפץ, רוצה **βούλομαι** βουλήσομαι, βεβούλημαι, ἐβουλήθην **βραδύς (-έος), εῖα, ύ** אטי **βραδύτερος-βραδύτατος, βραδίων-βράδιστος** **βραχύς (-έος), εῖα, ύ** קצר **βραχύτερος-βραχύτατος, βραχίων-βράχιστος** **βροτός, ὁ** בן תמותה **βρόχος, ὁ** עניבה; חבל תליה ## Γ **γαῖα, ἡ = γῆ** **γαμβρός, ὁ** חתן **γαμέω, γαμῶ, ἔγημα, γεγάμηκα, κτλ.** אני נושא אישה **...γάρ** הרי; עם כינוי שאלה = !?... **γαστήρ (γαστρός), ἡ** קיבה **...γε** בודאי; מכל מקום; לפחות; (מילית מדגישה ומייחדת) **γεγονέναι** ראה γίγνομαι **γείτων (-ονος), ὁ** שכן **γελάω, γελάσομαι, ἐγέλασα, ἐγελάσθην** אני צוחק **γενέσθαι** ראה γίγνομαι **γενναῖος, α, ον** אציל **γεννάω** אני מוליד **γένος (-ους), τό** גזע, משפחה, מין **γέρων (-οντος), ὁ** זקן **γῆ, ἡ** אדמה; ארץ **γηράσκω, γηράσομαι, ἐγήρασα, κτλ.** אני מזדקן **γίγνομαι** אני נוצר, מתהווה; הופך ל- γενήσομαι, ἐγενόμην, γέγονα = γεγένημαι, **γιγνώσκω** אני מכיר, הכרתי, בעל הכרה γνώσομαι, ἔγνων, ἔγνωκα, ἔγνωσμαι, ἐγνώσθην **γλυκύς (-έος), εῖα, ύ** מתוק γλυκίων-γλύκιστος, γλυκύτερος-γλυκύτατος **γλῶσσα = γλῶττα** **γλῶττα, ἡ** לשון **γνώμη, ἡ** דעה, הכרה **γονεύς (-έως), ὁ** הורה **...γοῦν = γε + οὖν** **γράμμα (-ατος), τό** אות, תו, רישום, ציור γράμματα גם: אותיות; חיבור כתוב; השכלה מבוססת על קריאה **γραμματεύς (-έως), ὁ** מזכיר **γραμματεύω** אני משמש כמזכיר **γραμματικός, ὁ** מלומד; חוקר (מדעי הרוח) **γραπτός, ή, όν** רשום **γράφω, γράψω, κτλ., ἐγράφην** אני כותב; מחבר; רושם; מציר# Greek-Hebrew Dictionary: Gamma (Γ) Section **γαῖα, ἡ = γῆ** **γαμβρός, ὁ** חתן **γαμέω, γαμῶ, ἔγημα, γεγάμηκα, κτλ.** אני נושא אישה **...γάρ** הרי; עם כינוי שאלה = !?... **γαστήρ (γαστρός), ἡ** קיבה **...γε** בודאי; מכל מקום; לפחות; (מילית מדגישה ומייחדת) **γεγονέναι** ראה γίγνομαι **γείτων (-ονος), ὁ** שכן **γελάω, γελάσομαι, ἐγέλασα, ἐγελάσθην** אני צוחק **γενέσθαι** ראה γίγνομαι **γενναῖος, α, ον** אציל **γεννάω** אני מוליד **γένος (-ους), τό** גזע, משפחה, מין **γέρων (-οντος), ὁ** זקן **γῆ, ἡ** אדמה; ארץ **γηράσκω, γηράσομαι, ἐγήρασα, κτλ.** אני מזדקן **γίγνομαι** אני נוצר, מתהווה; הופך ל- γενήσομαι, ἐγενόμην, γέγονα = γεγένημαι, **γιγνώσκω** אני מכיר, הכרתי, בעל הכרה γνώσομαι, ἔγνων, ἔγνωκα, ἔγνωσμαι, ἐγνώσθην **γλυκύς (-έος), εῖα, ύ** מתוק γλυκίων-γλύκιστος, γλυκύτερος-γλυκύτατος **γλῶσσα = γλῶττα** **γλῶττα, ἡ** לשון **γνώμη, ἡ** דעה, הכרה **γονεύς (-έως), ὁ** הורה **...γοῦν = γε + οὖν** **γράμμα (-ατος), τό** אות, תו, רישום, ציור γράμματα גם: אותיות; חיבור כתוב; השכלה מבוססת על קריאה **γραμματεύς (-έως), ὁ** מזכיר **γραμματεύω** אני משמש כמזכיר **γραμματικός, ὁ** מלומד; חוקר (מדעי הרוח) **γραπτός, ή, όν** רשום **γράφω, γράψω, κτλ., ἐγράφην** אני כותב; מחבר; רושם; מציר ## Δ **δαίμων (δαίμονος), ὁ** כוח על-אנושי **δάκνω** אני נושך **δάκρυον, τό** דמעה **δανείζω** אני מלווה בריבית **δανείζομαι** אני לווה **...δέ** ב-; אך, מאידך **δέδια** ראה *δείδω **δεῖ (δέω)** צריך **δείδω, δείσομαι, ἔδεισα, δέδοικα = δέδια** אני פוחד **δείκνυμι, δείξω, κτλ.** אני מציג **δεινός, ή, όν** נורא **...δή** אכן, באמת; כבר **δῆλος, η, ον** ברור **δηλόω** אני מגלה, מראה בעליל, מבהיר **δημοκρατία, ἡ** שלטון העם **δῆμος, ὁ** עם, "עם העיר" (יושבי) **δημόσιος, α, ον** שייך לעם **διά (+ gen.)** דרך **(+ acc.)** בגלל, הודות ל- **διαβαίνω (διά + βαίνω)** אני חוצה, עובר דרך **διάγω (διά + ἄγω)** אני מוביל...דרך...; גם: אני שוהה, מבלה **δίαιτα, ἡ** אורח חיים **διασκεδάννυμι (διά + σκεδάννυμι)** אני מפיץ, מפזר לכל עבר **διατελέω (διά + τελέω)** אני ממשיך (עד הסוף) **διαφέρω (διά + φέρω)** אני נבדל (מן...) ב (...) **διαφθείρω (διά + φθείρω)** אני משחית **διδασκαλεῖον, τό** בית ספר **διδάσκαλος, ὁ, ἡ** מורה **διδάσκω, διδάξω, κτλ.** אני מלמד, מורה **δίδυμος, η, ον** תאום **δίδωμι** אני נותן δώσω, ἔδωκα (ἔδομεν), δέδωκα, δέδομαι, ἐδόθην **διθύραμβος, ὁ** דיתיראמבוס = סוג של שיר מקהלה **δικάζω** אני שופט **δίκαιος, α, ον** צודק; בעל זכות (שהצדק - הדין עמו) **δικαιοσύνη, ἡ** צדק; מידת הצדק **δικαστήριον, τό** בית משפט (של משבעים) **δικαστής (οῦ), ὁ** שופט (משופט) **δίκη, ἡ** דין, משפט, צדק **Διός** ראה Ζεύς **διπλόος, η, ον (διπλοῦς, ἧ, οῦν)** כפול (כפל שנים) **διπλόω** אני חוזר שנית על; מכפיל **δίς** פעמיים **δισσός = διττός** **διττός, ή, όν** כפול, מכופל **διώκω** אני רודף **δοκέω, δόξω, κτλ.** אני סבור; אני נראה ל- (נראה לפלוני לפעול = פלוני החליט לפעול) **δόξα, ἡ** סברה; תהילה; מוניטין **δουλεύω** אני עובד (ל-) **δοῦλος, η, ον** משועבד (ל-); עבד, שפחה **δουλόω** אני משעבד **δράω, δράσω, κτλ., ἐδράσθην** אני עושה, פועל **δρομεύς (-έως), ὁ** רץ **δρῦς (δρυός), ἡ** אלון **δύναμαι** אני בעל יכולת/כוח δυνήσομαι, δεδύνημαι, ἐδυνήθην **δύναμαι μέγα** כוחי גדול **δύναμαι ἴσον** כוחי שווה **δυνατός, ή, όν** בעל יכולת כוח **κατὰ τὸ δυνατόν** בהתאם ליכולת **δύο** שנים (שתיים) **δύσκολος, ον** בלתי נוח **δύσμορφος, ον** בעל (תואר) מכוער(ת) **δύσνοος, ον (δύσνους, ουν)** בעל יחס שלילי **δυσπρόσοδος, ον** קשה לגישה **δυστυχέω** אני חסר מזל, אני ביש-גדא **δυστυχής, ές (-οῦς)** חסר מזל, עלוב-גורל, ביש-גדא **δύω, δύσω, κτλ.** אני משקיע (גורם שישקעו); מטביל ἔδυν, δέδυκα **δώδεκα** שנים עשר (שתים עשרה), תריסר **δωδεκέτης, ες (-ους)** בן שתים עשרה **δωρέω** אני מעניק **δώρημα (-ατος), τό** מתת **δῶρον, τό** דורון ## E ἐάλωκα, ἑάλων | ראה ἁλίσκομαι ἐάν (εἰ + ἄν) | אם (תנאי) ἑαυτοῦ, ῆς, οῦ, κτλ. | שלו, עצמו, וכו׳ (כינוי חוזר, גוף ג׳ יחיד ורבים) ἐγγύς (+ gen.) | בקרבת ἐγώ, ἐμοῦ (μου), ἐμοί (μοι), ἐμέ (με) | אני ἔγωγε = ἐγώ + γε ἐθέλω, ἐθελήσω, κτλ. | אני רוצה; נאות εἰ | אם, ל-; (תנאי); אם(שאלה עקיפה) εἰ γάρ | בראש משפט ראשי: לו הלואי! εἶδον | ראה ἰδεῖν εἴδωλον, τό | בבואה εἴθε | הלוואי εἰκών (-όνος), ἡ | דמות, צלם, תמונה ## Z ζηλόω | אני מתחרה עם, מקנא ζημία, ἡ | עונש; הפסד, קנס ζημιόω | אני מעניש; קונס ζητέω | אני מחפש ζῷον (ζῴον), τό | בעל חיים ζωός, ή, όν | חי ## Η ἤ | או; מאשר ἡγεμών (-μόνος), ὁ | מנהיג ἡγέομαι + acc. c. inf או + 2 acc. = νομίζω ἤδη | כבר ἡδονή, ἡ | תענוג ἡδύς (-έος), εῖα, ύ | נעים ἥδίων-ἥδιστος, ἡδύτερος-ἡδύτατος ἦθος (-ους), τό | מידה, נטייה, אופי ἥκω | הגעתי ואני נמצא במקום ἥλιος, ὁ | שמש ἧμαι | אני יושב ἡμεῖς, -ῶν, -ῖν, -ᾶς | אנחנו ἡμέρα, ἡ | יום ## Θ θαλάμη, ἡ | מאורה θάλασσα = θάλαττα θάλαττα, ἡ | ים θάνατος, ὁ | מוות, מיתה θανεῖν | ראה θνῄσκω θάπτω, θάψω, ἔθαψα, | אני קובר τέθαμμαι, ἐτάφην θαυμάζω | אני תמה, מתפעל; מעריץ θαυμάσιος, α, ον | נפלא θεάομαι | אני מתבונן, מסתכל, משתאה למראה θέατρον, τό | קהל הצופים; תיאטרון θεῖος, α, ον | אלוהי θέλω = ἐθέλω θεός, ὁ, ἡ | אל, אלה, אלוהות θεωρός, ὁ | צופה, תייר ...θην | בודאי; דומני; ## Ι ἰάομαι | אני מרפא ἰατρός, ὁ | רופא ἰδέα, ἡ | דמות, צורה, תואר ἰδεῖν | ראה ὁράω ἴδιος, α, ον | פרטי ἱδρόω | אני מזיע ἱερόν, τό | מקדש ἱερός, ά, όν | קדוש ἱερά, τά | קרבנות ἱερόω | אני מקדיש ἵημι | אני משלח, מוציא, פועל ἥσω, ἧκα (εἷμεν), εἷκα, εἷμαι, εἵθην (רב התרות קיימות רק בפעלים מורכבים) ἱκανός, ή, όν | מספיק, מתאים (לדרישות, למשימה) ## Κ καθαρός, ά, όν | טהור καθεύδω (κατά + εὕδω) | אני ישן ἐκάθευδον, κτλ. = καθηῦδον, κτλ. κάθημαι (κατά + ἧμαι) | אני יושב ἐκαθήμην, καθήσομαι, κτλ. = καθήμην, καθῆσο, κτλ. καθιερόω (κατὰ + ἱερόω) | אני מקדיש καθίστημι (κατὰ + ἵστημι) | אני מכונן, מסדיר, ממנה καί | וגם: ו-; אף καινός, ή, όν | חדש καίριος, α, ον | בעיתו καιρός, ὁ | שעת-כושר κακός, ή, όν | רע (במובנים רבים) κακίων-κάκιστος, χείρων-χείριστος κακοῦργος, ον | פועל רעה καλέω | אני קורא καλῶ (καλέω), ἐκάλεσα, κέκληκα, κέκλημαι, ἐκλήθην καλλίνικος, ον | מנצח κάλλιστος, η, ον | ראה καλός | יפהפה καλός, ή, όν / καλλίων-κάλλιστος | נאה, יפה, טוב κάμνω, καμοῦμαι, ἔκαμον, κέκμηκα | אני מתיגע; יגע κἄν = 1. καὶ ἐάν 2. καὶ ἄν κανοῦν (εον), τό | סל καπνός, ὁ | עשן καρπός, ὁ | פרי καρτερός, ά, όν ( = κρατερός) | איתן κατά (+gen.) | נגד; לרעת (בן אדם), מעל (לפי מטה) (+acc.) | בהתאם ל-; לפי; עד... בתרכובות: כלל + ל-; מעשה; מטה; מאחור; לרעת; καταγιγνώσκω (κατὰ + γιγνώσκω) | אני דן דין נגד καταλαμβάνω (κατὰ + λαμβάνω) | אני מדביק, משיג;מבריח καταλείπω (κατὰ + λείπω) | אני משאיר אחרי, מותיר καταλύω (κατὰ + λύω) | אני מבטל καταμανθάνω (κατὰ + μανθάνω) | אני משיג ב, מבין καταριθμέω (κατὰ + ἀριθμέω) | אני סופר κατασκευάζω (κατὰ + σκευάζω) | אני מתקין, בונה κατάσκοπος, ὁ | סייר, צופה, מרגל κατατίθημι (κατὰ + τίθημι) | אני טומן καταφρονέω (κατά + φρονέω) | אני בז ל- καταψηφίζομαι (κατὰ + ψηφίζομαι) | אני מחייב את... דין...; מגזר על... κατέχω (κατὰ + ἔχω) | אני עוצר; מרסן; מחזיק κατηγορέω (κατ-ηγορέω) | אני מקטרג על κατοικέω (κατὰ + οἰκέω) | אני גר, מתגורר κατορθόω (κατὰ + ὀρθόω) | אני מצביע בהצלחה κάτω | למטה κεῖμαι, κείσομαι | אני שוכב; מונח; טמון-נח-בקבר κεῖνος = ἐκεῖνος κελεύω | אני נותן הוראה, מצווה κελεύσω, κτλ., ἐκελεύσθην κενός, ή, όν | ריק κεράμιον, τό | כד חרס κέρδος (-ους), τό | רווח κεφαλή, ἡ | ראש κῆπος, ὁ | גן, גינה, מטע κινδυνεύω | אני מסתכן κίνδυνος, ὁ | סכנה, סיכון κινέω | אני מניע, מתניע κιτός, ὁ | קיסוס κλέπτω | אני גונב κλέψω, ἔκλεψα, κέκλοφα, κέκλεμμαι, ἐκλέφθην / ἐκλάπην κλώψ (κλωπός), ὁ | גנב κοινός, ή, όν | משותף κοινωνία, ἡ | שותפות ("קוינוניה") κολάζω | אני מעניש, מייסר κομίζω | אני מביא, נושא, מעביר κόραξ (-ακος), ὁ | עורב κόρος, ὁ | שובע עד לזרא κόσμος, ὁ | קוסמוס; סדר; קישוט; סדר העולם; עולם κοτύλη, ἡ | כביע κοῦφος, η, ον | קל (היפוכו של כבד) κράζω, ἔκραγον | אני צווח κρατέω | אני גובר על, מכניע; שולט, מושל κρέα (-ῶν), τά | בשר (לאכילה) κρείσσων = κρείττων κρείττων | ראה ἀγαθός κρεμάννυμι | אני תולה κρεμῶ (κρεμάσω), ἐκρέμασα, ἐκρεμάσθην κρίνω | אני גוזר, מכריע, פוסק; מפריד κρινῶ, ἔκρινα, κέκρικα, κέκριμαι, ἐκρίθην κρίσις (-εως), ἡ | הכרעה κριτής (-οῦ), ὁ | שופט, בורר, פוסק κρύπτω | אני מכסה, מסתיר κτάομαι, pf. : κέκτημαι | אני רוכש κτείνω, κτενῶ, ἔκτεινα / ἔκτανον, ἔκτονα | אני הורג κτῆμα (-ατος), τό | קנין, נכס, רכוש κύβος, ὁ | קוביה κύκλος, α, ον | מעגל Κύκλωψ (-ωπος), ὁ | קיקלופ Κυνικός, ή, όν | ציניקן ("כלבי") κυνίσκος, ὁ | כלבלב κύριος, α, ον | ריבוני/אדוני κύω | אני הרה, מתעבר κύων (κυνός), ὁ, ἡ | כלב ## Λ λαβεῖν | ראה λαμβάνω Λάκαινα, ἡ | בת לקדיימון (ספרטה) Λακεδαίμων (-ονος), ἡ | לקדיימון (הארץ שספרטה היא המרכזית) λαμβάνω | אני תופס, לוקח λήψομαι, ἔλαβον, εἴληφα, εἴλημμαι, ἐλήφθην λαμπρός, ά, όν | זוהר λέαινα, ἡ | לביאה λέγω (λέξω), (ἔλεξα), λέλεγμαι, ἐλέχθην | אני מדבר על ἐρῶ, εἶπον, εἴρηκα, εἴρημαι, ἐρρήθην | אומר, מספר λέγω εὖ/ἀγαθά, | אני משבח, מהלל את... λέγω κακῶς/κακά | אני מדבר בגנות, משמיץ את... λέγω μέγα | אני מדבר בגובה λέγω (συλλέγω, ἐκλέγω, κτλ.) | אני אוסף λέξω, ἔλεξα, εἴλοχα, εἴλεγμαι /λέλεγμαι, ἐλέγην λείπω | אני נוטש, עוזב, משאיר λείψω, ἔλιπον, λέλοιπα, λέλειμμαι, ἐλείφθην λείψανον, τό | שארית λέων (λέοντος), ὁ | אריה λῆψις (-εως), ἡ | לקיחה, קבלה λίθος, ὁ | אבן λιμήν (λιμένος), ὁ | נמל λογίζομαι | אני מחשב λόγος, ὁ | דיבור, שיחה, טיעון, חשבון, סיפור, נאום, משפט (מבחר הגיוני); היגיון λοιδορέω | אני מגדף, מחרף λοιπός, ή, όν | נותר τὸ λοιπόν | לעתיד λούω | אני רוחץ λύκος, ὁ | זאב λύπη, ἡ | חוגה, צער λύχνος, ὁ | נר λύω | אני מתיר; מפרק (λῴων) λῴων | ראה ἀγαθός ## M μάθημα, (μαθήματος), τό | לימוד, תורה, מדע μάθησις (-εως), ἡ | לימדה μαθητής (-οῦ), ὁ | תלמיד μαίνομαι, μανοῦμαι, μέμηνα, ἐμάνην | אני משתגע μακαρίζω | אני חושב למאושר; אומר ש... מאושר Μακεδών (-ονος), ὁ | מוקדוני μακρός, ά, όν | ארוך, בעל מידה גדולה μάλα / μᾶλλον - μάλιστα | מאד μάλιστα | ראה μάλα | במיוחד μᾶλλον | ראה μάλα | במידה רבה יותר μανθάνω, μαθήσομαι, ἔμαθον, μεμάθηκα | אני לומד, מבין μαντεῖον, τό | מנבא; נבואה (אוראקולום) μαντεῖος, α, ον | נבואי μαντεύομαι | אני מתנבא (חורש במנבא); מנבא Μαραθών (-ῶνος), ὁ | מרתון μαραίνω | אני מכלה, מדלדל, ממקיל, מובש μαρτυρέω | אני מעיד μάταιος, α, ον | הבל, ריק ערך; (ל)שוא μάχαιρα, ἡ | סכין μάχη, ἡ | קרב μάχομαι | אני נלחם μαχοῦμαι (= μαχέσομαι), ἐμαχεσάμην, μεμάχημαι Μεγαρεύς (-έως), ὁ | איש Mégara μέγας, μεγάλη, μέγα | גדול μείζων-μέγιστος μέγα λέγω | אני מדבר בגובה μέγα δύναμαι | כוחי גדול μέγιστος, η, ον | ראה μέγας | עצום; חשוב במיוחד; גדול ביותר μέθη, ἡ | שיכר μεθύω | אני שיכור μείζων | ראה μέγας μειράκιον, τό | נער (לפני גיל הבגרות) μελαινότατος | ראה μέλας μέλας (μέλανος), μέλαινα, μέλαν | שחור μελάντερος-μελάντατος, μελανώτερος-μελαινότατος μελέτη, ἡ | טיפול, טיפוח, דאגה μέλι (μέλιτος), τό | דבש μέλισσα = μέλιττα μέλιττα, ἡ | דבורה ## N ναί | כן! ναίω | אני שוכן ναός, ὁ | היכל, מקדש, משכן ναύαρχος, ὁ | מפקד צי ναυμαχία, ἡ | קרב ימי ναυτικόν, τό | צי νεανίσκος, ὁ | עלם, בחור νέος, α, ον | צעיר, חדש νεύω | אני מרמז ע"י תנועת ראש νηποινεί | בפטור משנוש νῆσος, ἡ | אי νικάω | אני מנצח νικάω Ὀλύμπια | אני מנצח במשחקים האולימפיים (זוכי) νίκη, ἡ | ניצחון νοέω | אני מבחין בשכלי νόημα (-ατος), τό | מחשבה, תפישה, השבה νομάς (-άδος), ὁ | נוזד νομίζω | אני חושב את ... ל...; חושב ש... νομοθέτης (-ου), ὁ | מחוקק νόμος, ὁ | חוק, מנהג ("נימוס") νόος, ὁ (= νοῦς) | שכל νοσέω | אני חולה νόσος, ἡ | מחלה ## Ξ ξενίζω | אני מארח ξένος, η, ον | אורח; זר; נכרי; גר ξυλεύω | אני חוטב (עצים) ξύλον, τό | גזר עץ; עץ (לבנייה, בניין) ξύν = σύν ## Ο ὁ, ἡ, τό | חיווית הידיעה ὁ δέ, ἡ δέ, τὸ δέ | (זה/זאת) ὁ μέν..., ὁ δέ... | זה (מחד), זה (מאידך) (חלקי צבור) ὅδε, ἥδε, τόδε | זה-פה (כינוי רומז) ὁδεύω | אני הולך בדרך ὁδός, ἡ | דרך οἶδα (εἰδέναι), ᾔδη, εἴσομαι | אני יודע οἴκαδε | הביתה οἰκέτης (-ου), ὁ | עבד, בן בית οἰκέω | אני גר, מאכלס οἰκία, ἡ | בית, משק οἰκοδομέω | אני בונה בית οἶκος, ὁ | בית οἶνος, ὁ | יין οἴομαι (οἶμαι), οἰήσομαι, ᾠήθην | אני סובר, חושב οἷος, α, ον | כינוי זיקה המציין איכות; בפתיחת משפט קריאה = איזה מין...! οἴχομαι, οἰχήσομαι | הסתלקתי ואינני ὀκτώ | שמונה ὄλβιος, α, ον | מאושר, משופע ברכה ὄλβος, ὁ | אושר, ברכה ὀλέθριος, α, ον | מביא כליה, חורבן ὀλίγος, η, ον | מעט ἐλάττων-ἐλάχιστος, ἥττων-ἥκιστα, (ὀλείζων)-ὀλίγιστος ὀλίγον | קצת, מעט ὀλίγωρος, ον | מזלזל, רשלן, מזלזל בהשומת לב ὄλλυμι | אני מאבד, מכלה ὀλῶ (ὀλέσω), ὤλεσα, intr.-pass: ὀλώλην, ὄλωλα ὅλος, η, ον | כל-כולו ὀλοφύρομαι | אני מקונן ὁμιλέω | אני מתחבר עם, מבלה בחברת ὁμιλία, ἡ | התחברות, קשר חברתי, בילוי משותף ὄμμα (-ατος), τό | עין ὅμοιος, α, ον | דומה; שווה (וכדומה וכו') ὁμοιόω | אני משווה, מדמה; עושה את... שווה ל... ὁμολογέω | אני מסכים ὅμως | בכ"ז ὀνειδίζω | אני מגנה; מטיף ὄνομα (ὀνόματος), τό | שם ὀνομάζω | אני קורא בשם, מכנה ὄνος, ὁ, ἡ | חמור, אתון ὀξύς (-έος), εῖα, ύ | חד, דוחק, זריז ὀξύτερος-ὀξύτατος ὅπλα, τά | נשק, ציוד צבאי (ὅπλον, τό | מכשיר, פריט של ציוד) ὁποῖος, α, ον | כינוי זיקה (כללי = אחר) המציין איכות; οἷος השווה ὁπότε | כל פעם ש... ὁπόσος, η, ον | כינוי זיקה (כללי = אחר) המציין כמות וגודל; .ὅσος השווה ὁπόταν = ὁπότε + ἄν ὅπως | כל אופן אשר בו ὁπωσπερ = ὅπως + περ | ὥσπερ השווה ὁράω, ὄψομαι, εἶδον (ἰδ), ἑόρακα/ἑώρακα | אני רואה ἑόραμαι/ἑώραμαι/ὦμμαι, ὤφθην, impf.: ἑώρ... ὀργή, ἡ | כעס; חימה; זעם ὀργίζω | אני מרגיז, מכעיס ὀρθός, ή, όν | ישר; נכון ὀρθόω | אני מציב ישר ὅρκος, ὁ | שבועה ὁρμάω | אני יוצא בתנופה ὄρνις (-ιθος), ὁ, ἡ | ציפור ὄρος, ὁ | גבול ὅς, ἥ, ὅ | אשר הוא (היא) ש-; מי ש-; מה ש- (כינוי זיקה) ὅσιος, α, ον | צדיק, ירא שמים, חרד, טהור בהתאם לציווי הדת ὅσος, η, ον | כינוי זיקה המציין גודל וכמות: כגודל ש-, כמה ש-, כל אלה ש- בפתיחת משפט קריאה: כמה (רב, גדול)...! ## Π πάγκακος, ον | רע מכל וכל παθεῖν | ראה πάσχω παιδεύω | אני מחנך παιδίον, τό | ילד קטן, זאטוט παιδίσκη, ἡ | נערה צעירה; שפחה παῖς (παιδός-παίδων), ὁ, ἡ | ילד(ה), בן, בת; קטין; עבד בכל גיל ("נער") ἐκ παιδός (παίδων) | מילדות πάλαι | לפנים, מכבר, בזמן קדום παλαιός, ά, όν | קדום, עתיק, ישן πάλιν | בחזרה Πάν (Πανός), ὁ | האל פאן Παναθήναια (scil. ἱερά), τά | חג לכבוד אלת אתני πανταχόθεν | מכל צד, מכל עבר πάντοθεν | מכל צד, מכל מקום πάνυ | מאד, לגמרי παρά (+gen.) | מאצל, מן (בן אדם) (+dat.) | אצל (+acc.) | אל (בן אדם); מעבר ל-, בעברו על בתרכובים: כלל + ל-; מעבר לך; בעד; ועוד παραγίγνομαι (παρὰ + γίγνομαι) | אני מופיע לצד, מגיע, אצל παράδεισος, ὁ | פרדס παρακαταθήκη, ἡ | פיקדון παραλείπω (παρὰ + λείπω) | אני מזניח παρασκευάζω (παρὰ + σκευάζω) | אני מכין πάρειμι (παρὰ + εἰμί) | אני נוכח (לצד); אני בעד περαίνω | אני מבצע περί (+gen.) | על אודות; בעניין; למען (+dat.) | בעניין; בכלל (+acc.) | סביב ל-, אשר ל- בתרכובים: כלל + יתר; עליונות; ועוד περιμένω (περὶ + μένω) | אני ממתין Πέρσης (-ου), ὁ | איש פרס (פרסי) πέρυσι | אשתקד πεσεῖν | ראה πίπτω πηνίκα; | באיזו נקודה זמן? (מתי בדיוק?) πήρα, ἡ | תרמיל πιέζω | אני לוחץ πιεῖν | ראה πίνω πικρός, ά, όν | מר, חריף πίμπλημι, πλήσω, κτλ., πέπλησμαι, ἐπλήσθην | אני ממלא πίνω, πίομαι, ἔπιον, πέπωκα, πέπομαι, ἐπόθην | אני שותה πίπτω, πεσοῦμαι, ἔπεσον, πέπτωκα | אני נופל πιστεύω | אני נותן אמון ב- πιστός, ή, όν | נאמן, מהימן πλανάω | אני מתעה πλαστός, ή, όν | מעוצב Πλειάδες, αἱ | כימה πλεῖστος, η, ον | ראה πολύς | רב ביותר πλείων | ראה πολύς | רב יותר πλέω | אני מפליג, שט πλέων = πλείων Πληϊάδες = Πλειάδες πλήν | חוץ מן, זולת, מלבד πλήττω, πλήξω, κτλ., ἐπλήγην | אני מכה πλίνθος, ἡ | לְבֵנָה πλοῖον, τό | כלי שיט πλόος, ὁ (= πλοῦς) | הפלגה πλούσιος, α, ον | עשיר πλοῦτος, ὁ | עושר ποιέω | אני עושה, יוצר, פועל ποίησις (-εως), ἡ | יצירה ποιητής (-οῦ), ὁ | יוצר, פייטן ποίμνιον, τό | צאן ποῖος, α, ον | איזה מין...? בעל איזה טיב? πολεμέω | אני אוסר מלחמה, לוחם; רב πολέμιος, α, ον | עוין; אויב πόλεμος, ὁ | מלחמה πολιοῦχος, ον | מגן (שומר) העיר πόλις (-εως), ἡ | מדינה, עיר πολίτης (-ου), ὁ | אזרח πολλάκις | פעמים רבות, תכופות πολλοί, αί, ά | ראה πολύς πολυμαθία, ἡ | לימוד מרובה πολύς (πολλοῦ), πολλή, πολύ / πλε(ί)ων-πλεῖστος | רב πολύ (adv.) | (ב)הרבה πολυτελής, ές (-οῦς) | יקר (במחיר) πομπή, ἡ | תהלוכה, סר ("פומפה") πονηρός, ά, όν | רשע, גרוע, נבל πόνος, ὁ | סבל, עמל πορεύω | אני מעביר ממקום אחד למשהו; גזרה לזה; מסיע πορθέω | אני מחריב πορίζω | אני מספק (אספקה) πόρρωθεν | מרחוק πρός (+gen.) | בשם (בהכנעות); בעיני (לדעת); מטעם; מן (+dat.) | בקירבה (של מקום); בסמוך ל- (+acc.) | אֵלָי, אֶל, אל פני; כאשר ל-; בעיניין כלל + ל-; בהשוואה; (רשות, מן, גם... ב(התחשבות))... בתרכובים: כלל πρόσειμι (πρὸς + εἰμί) | אני נוכח, נמצא, בסמוך על... προσέρχομαι (πρὸς + ἔρχομαι) | אני ניגש προσήκω (πρὸς + ἥκω) | אני קרוב, נוגע, חולם προστάτης (-ου), ὁ | מנהיג (ראה προΐστημι) προστίθημι (πρὸς + τίθημι) | אני מוסיף πρότερος, α, ον | קודם (שם תואר) πρότερον | קודם (תואר הפועל) προτρέχω (πρὸ + τρέχω) | אני רץ לפני πρυτανεύω | אני (חבר מסוים משבט אחונה) משמש בנשיאות המועצה/אסיפה πρῶτος, η, ον | ראשון (τὸ) πρῶτον | לראשונה πτωχός, ὁ | קבצן Πύθιος, α, ον | (היא Δελφοί) Πυθώ-מ πύκτης (-ου), ὁ | מתאגרף πύλη, ἡ | שער πυνθάνομαι | אני חוקר ודורש; מבקש ונוטל מידע; πεύσομαι, ἐπυθόμην, πέπυσμαι | לומד (מקבל מידע) πῦρ (πυρός), τό | אש πυρίδιον, τό | ניצוץ πυρκαϊά, ἡ | שריפה, דליקה πῶς; | איך? ... πως | מכל מקום; איכשהו ## Ρ ῥᾴδιος (ῥάδιος), α, ον | קל (היפוכו של קשה) ῥᾴων-ῥᾷστος ῥάμφῳδός, ὁ | מדקלם (את שירת המופת) ῥέω | אני זורם ῥῆμα (-ατος), τό | אמירה, דיבור; צו ῥητορικός, ή, όν | רטורי (שייך לתורת הנאום) ῥήτωρ (-ορος), ὁ | נואם ῥίπτω, ῥίψω, κτλ. | אני משליך, מטיל, זורק ῥίψ (ῥιπός), ἡ | מחצלת ῥόδον, τό | ורד ῥύομαι | אני מציל, מחלץ ῥυπαρός, ά, όν | מזוהם ## Σ Σάμιος, α, ον | מן האי סאמוס σαφής, ές (-οῦς) | ברור, ודאי σβέννυμι | אני מכבה σβέσω, ἔσβεσα / ἔσβην, ἔσβηκα, ἐσβέσθην σέβομαι | אני מכבד (כיבוד דת) σελήνη, ἡ | לבנה Σελινοῦς (-οῦντος), ὁ | עיר בסיציליה σεμνός, ή, όν | מעורר כבוד, נעלה, רציני σῆμα (-ατος), τό | סימן; מצבה; יד σημαίνω | אני נותן אות ("סימן"), מרמז σιγάω | אני שותק σιγή, ἡ | דממה σιωπάω | אני שותק σκεδάννυμι | אני מפזר σκεδῶ (σκεδάσω), ἐσκέδασα, ἐσκέδασμαι, ἐσκεδάσθην σκευάζω | אני מכין, מתקין, מסדר σκηνή, ἡ | סוכה-מבנה רעוע; במה σκιά, ἡ | צל σμικρός = μικρός σός, σή, σόν | שלך (כינוי קנין) σοφία, ἡ | חכמה σοφιστής (-οῦ), ὁ | סופיסט σοφός, ή, όν | חכם Σπαρτιάτης (-ου), ὁ | איש ספרטה σπεύδω | אני פועל במהירות/בשקידה σπονδή, ἡ | נסך σπονδαί, αἱ | ברית σπουδή, ἡ | שקידה στασιάζω | אני רב עם, חולק על; יוצר מחלוקת ריבה; נלחם מלחמת אחים στέργω | אני אוהב, מוקיר στερέω | אני מונע מן-, שולל מן-, מקפח, מציל στέρομαι = στερέομαι στέφανος, ὁ | עטרה στεφανόω | אני מעטר; מכתיר στήλη, ἡ | לוח אבן στόμα (-ατος), τό | פֶּה στράτευμα (-ατος), τό | חיל, צבא στρατεύω (act. + med.) | אני מתקדם עם צבא, עושה מלחמה στρατηγός, ὁ | מצביא στρατιώτης (-ου), ὁ | חייל ("סדרטיוט") στρατός, ὁ | צבא σύ, σοῦ (σου), σοί (σοι), σέ (σε) | אתה, את σύγγραμμα (-ατος), τό | חיבור, ספר (פרוזה) συγκαθίστημι | אני משתתף בהקמה / בכינון / (σὺν + καθίστημι) | בהצבה / במינוי συλλαμβάνω (σὺν + λαμβάνω) | אני מסייע ("יושב עם...") συλλέγω (σὺν + λέγω) | אני אוסף, מכנס σύλλογος, ὁ | אסיפה συμβουλεύω (σὺν + βουλεύω) | אני יועץ συμβουλία, ἡ | עצה συμμαχία, ἡ | ברית צבאית συμμάχομαι (σὺν + μάχομαι) | אני נלחם יחד עם... σύμπας, σύμπασα, σύμπαν | (ראה πᾶς) כול(ה) ביחד συμπλέω (σὺν + πλέω) | אני מפליג ביחד עם... συμπράττω (σὺν + πράττω) | אני משתף פעולה עם, פועל עם, מסייע ל- συμφέρω (σὺν + φέρω) | אני מתאים ל-, מועיל ל- συμφορά, ἡ | מקרה; אסון σύμφορος, ον | מועיל σύμφυτος, ον | נוצר יחד עם σύν (+dat.) | עם, יחד עם, בשיתוף עם συνάγω (σὺν + ἄγω) | אני מכנס σύνειμι (σὺν + εἰμί) | אני (נמצא) יחד עם συνθήκη, ἡ | הסכם συνίημι (σὺν + ἵημι) | אני מבין συντρέφω (σὺν + τρέφω) | אני מגדל ביחד Συρακόσιος, α, ον | מן העיר סוראקוסי συστρατεύω (σὺν + στρατεύω) | אני יוצא למלחמה יחד עם... σφαλερός, ά, όν | כושל σφάλλω, σφαλῶ, κτλ., ἐσφάλην | אני מכשיל σχῆμα (-ατος), τό | צורה σχολάζω | אני פנוי σχολαστικός, ή, όν | מלומד; גב: שוטה מלומד (σώιζω) σῴζω | אני מציל, מקיים ללא פגע, משמר σώσω, ἔσωσα, σέσωκα, σέσω(σ)μαι, ἐσώθην σῶμα (-ατος), τό | גוף σωτήρ (-ῆρος), ὁ | מושיע σωτήριος, ον | נותן ישועה σωφρονέω | אני פוכח, שקול, מיושב בדעתי σωφροσύνη, ἡ | בינה עם דרך ארץ; יישוב הדעת; צניעות σώφρων, ον (-ονος) | נבון, מיושב בדעתי, צנוע ## Τ τανύπεπλος, ον | בעל שמלה ארוכה τάξις (-εως), ἡ | סדר, ערך ("טכסיס") ταπεινόω | אני משפיל, מדכא τάττω (τάσσω), τάξω, ἔταξα κτλ. | אני מסדר, עורך τάφος, ὁ | קבר ταχύνω | אני ממהר ταχύς (-έος), εῖα, ύ / θάττων-τάχιστος | מהיר ταχύ adv. | במהירות τε 1. καί (...τε = καί...) 2. τοι (בודאי) τεῖχος (-ους), τό | חומה τεκμαίρομαι | אני לומד עפ"י סימנים, מסיק τέκνον, τό | צאצא τελευτάω | אני מסיים; גב: אני מת τελευτή, ἡ | סוף τελέω | אני מביא לתכלית; מבצע τελῶ (τελέσω), ἐτέλεσα, τετέλεκα, τετέλεσμαι, ἐτελέσθην τέλος (-ους), τό | סוף, תכלית (τὸ) τέλος | לבסוף τερπνός, ή, όν | מְעַנֵּג τέρπω | אני מענג, מהנה τέχνη, ἡ | אומנות τῇδε | פה, במקום הזה ("בזאת") τίθημι | אני שם, מניח, עושה θήσω, ἔθηκα (ἔθεμεν), τέθηκα (κεῖμαι), ἐτέθην τίκτω, τέξομαι, ἔτεκον, τέτοκα | אני יולד τιμάω | אני מכבד τιμή, ἡ | כבוד; ערך τίμιος, α, ον | יקר τιμωρέω | אני נוקם τίς; τί; (τίνος;) | מי? מה? איזה? ...τις, τι (τινός) | מישהו, משהו; אחדים;); כ"א (בלתי מסוים τίσις (-εως), ἡ | נקם(/שילום) τιτρώσκω, τρώσω, κτλ. | אני פוצע ...τοι | דע לך! (וודאי) (לא להרחיב) τοιοῦτος, τοιαύτη, τοιοῦτο | בעל איכות כזאת: (כוח השווה οὗτος) τόκος, ὁ | תולדה; ריבית τόλμα, ἡ | תעזה τολμάω | אני מעז, מרהיב עוז τόξευμα (-ατος), τό | חץ τοξεύω | אני יורה (בקשת וחץ) τόπος, ὁ | מקום τοσοῦτος, τοσαύτη, τοσοῦτο | בעל כמות כזאת; כ"כ גדול (השווה οὗτος) τότε | אז τοτὲ..., τοτὲ... | פעם... פעם... τραγόπους (-ποδος), ὁ, ἡ | בעל-רגל-תיש (עז) τραγῳδός, ὁ | חבר מקהלת טרגדיה τραγῳδοί, οἱ | גב: הצגת טרגדיה τράπεζα, ἡ | שולחן τρέφω | אני מכלכל, מפרנס, מטפל, מגדל θρέψω, ἔθρεψα, τέτροφα, τέθραμμαι, ἐτράφην τρέχω | אני רץ τριάκοντα | שלושים τρίοδος, ἡ | פרשת דרכים (נקודת מפגש של 3 דרכים) τρίς | 3 פעמים τρίτος, η, ον | שלישי τριχός | ראה θρίξ Τρωϊκός, ή, όν | טרויאני Τρωϊκά (= πράγματα), τά | מלחמת טרויה τυγχάνω, τεύξομαι, ἔτυχον, τετύχηκα | אני זוכה ב-, משיג τύπτω | אני מכה τυραννεύω | אני שולט כ-τύραννος τυραννέω = τυραννεύω τυραννίς (-ίδος), ἡ | שלטון עריצים τύραννος, ὁ | מושל יחיד (שלא ירש את השלטון מאחרים); מלך; עריץ Τύριος, α, ον | מן העיר צור τυφλός, ή, όν | עיוור ## Y ὕβρις (-εως), ἡ | עזות פנים, פגיעה אלימה ὑγιαίνω | אני בריא ὑγίεια, ἡ | בריאות ὑγρασία, ἡ | לחות ὕδωρ (ὕδατος), τό | מים υἱός, ὁ | בן ὑμεῖς, -ῶν, -ῖν, -ᾶς | אתם(ן) ὑμέτερος, α, ον | שלכם(ן) (כינוי קנין) ὑπέρ (+gen.) | מעל, בעד, למען בתרכובים גם: מעבר ל- ὑπερβαίνω (ὑπὲρ + βαίνω) | אני חורג ὑπερέχω (ὑπὲρ + ἔχω) | אני בולט ὑπερήφανος, ον | יהיר ὑπέρτερος, α, ον | מרומם, נישא מעל ὑπό (+gen.) | ע"י (+dat.) | תחת, מן - למטה (+acc.) | אל למטה מ- בתרכובים: למטה מן, מאחור; בסתר; ועוד ὑπολείπω (ὑπὸ + λείπω) | אני משאיר מאחור ὑποχείριος, ον | כפוף, מוכנע ὕς (ὑός), ὁ, ἡ | (ה)חזיר ὕστερος, α, ον | מאוחר ὑφαίνω | אני אורג ὑφαιρέω (ὑπὸ + αἱρέω) | אני מסיר בסתר ## Φ φαγεῖν | ראה ἐσθίω φαίνω | אני מראה, מוציא לאור, גורם להופעה φανῶ, ἔφηνα, πέφαγκα, πέφασμαι, ἐφάν(θ)ην φανερός, ά, όν | גלוי לעין φάος (-ους), τό | אור φάρμακον, τό | סם φασί(ν) (φημί) | אומר(ת/ים) φείδομαι | אני מקמץ ב, חס על φέρω | אני נושא; מביא οἴσω, ἤνεγκον, ἐνήνοχα, ἐνήνεγμαι, ἠνέχθην φεύγω | אני בורח, נמלט, גולה φεύξομαι, ἔφυγον, πέφευγα φημί, φήσω, ἔφην (ἔφησα) | אני טוען, אומר φησί(ν) (φημί) | אומר(ת) φθείρω | אני משחית φθερῶ, ἔφθειρα, ἔφθαρκα, ἔφθαρμαι, ἐφθάρην φθονερός, ά, όν | קנאי, צר-עין φθονέω | אני מקנא, עיני צרה φθόνος, ὁ | קנאה, צרות-עין φιλέω | אני אוהב φιλόπονος, ον | חרוץ (אוהב עמל) φίλος, η, ον | אהוב, יקר; אוהב, ידיד; אחד, גב: קרוב משפחה (יקר) φιλοσοφέω | אני אוהב חוכמה, ידיעה, חוקר φιλόσοφος, ὁ | פילוסוף (אוהב חוכמה) φιλτάτος | אהוב ביותר φλυαρέω | אני מפטפט φοβερός, ά, όν | מפחיד; מרתיע φοβέω | אני מפחיד, מבהיל φοβέομαι | אני ירא את φόβος, ὁ | פחד, יראה φορέω | חזור φέρω ונשנה φορητός, ή, όν | שניתן לשאתו φορτίον, τό | משא φρονέω | אני בעל הבנה, בעל תבונה, חושב φροντίζω | אני מהרהר, נותן דעתי ל- φροντίς (-ίδος), ἡ | הרהור, דאגה, מחשבה φρούριον, τό | מצד; נקודת משמר מבוצרת φυλακή, ἡ | שמירה, משמר φυλακός, ὁ = φύλαξ φύλαξ (-ακος), ὁ | שומר φυλάττω, φυλάξω, κτλ. | אני שומר φυλή, ἡ | שבט φύσις (-εως), ἡ | טבע φυτεύω | אני נוטע (גורם לצמיחה או החיים) φύω, φύσω, κτλ. | אני מוליד, מצמיח ἔφυν, πέφυκα (עומד) | נוצרתי, הנני φωνή, ἡ | קול φώρ (φωρός), ὁ | גנב ## Χ χαίρω | אני שמח χαλεπός, ή, όν | קשה (היפוכו של קל) χάλκεος, α, ον | של ברונזה (= χαλκοῦς, ῆ, οῦν) | כתואר לאל המלחמה: או "אדיר" | או "בעל נשק ברונזה" χάρις (-ιτος), ἡ | חסד; תודה; חן χάριν + gen. | למען χειμάζω | אני מטלטל (פעולת הסופה) χείρ (χειρός), ἡ \[dat. pl.: χερσί(ν)] | יד χειροτονέω | אני מרים יד, בוחר ע"י הרמת יד χείρων | ראה κακός χερσί(ν) | ראה χείρ Χῖος, α, ον | מן האי Χίος χορός, ὁ | מקהלה רוקדת; מחול (χράομαι) χρῶμαι | אני משתמש ב-; נזקק ל- χρήσομαι, ἐχρησάμην, κέχρημαι χρεία, ἡ | צורך χρή (ἔστιν) | (יש) צורך χρῄζω | אני משתקק ל- χρῆμα (-ατος), τό | דבר, חפץ χρήματα, τά | גב: כסף, רכוש χρηστός, ή, όν | הגון, יעיל, שימושי, טוב χρόνιος, α, ον | ממושך χρόνος, ὁ | זמן χρύσεος, α, ον | זהב: (= χρυσοῦς, ῆ, οῦν) | עשוי או מצופה זהב; זוהר χρυσίον, τό | = "זהב": מטבע זהב; תכשיט זהב χρυσοῦς, ῆ, οῦν | ראה χρύσεος χωρέω | אני מפנה מקום, נע (לכל כיוון) χωρίον, τό | שטח, אזור, מקום χωρίς | מופרד; בנפרד; שונה ## Ψ ψευδομαρτυρέω | אני מעיד עדות שקר ψεύδω (act. + med.) | אני בודה, משקר, מכזב ψηφίζω (act. + med.) | אני מצביע (בכה ההצבעה) ψήφισμα (-ατος), τό | החלטה, פקודה, צו ψῆφος, ἡ | אבן-הצבעה ("פסיפס") ψυχή, ἡ | נפש ## Ω ᾦμος, ὁ | כתף ὠμός, ή, όν | נא ᾠόν, τό | ביצה ὥρα, ἡ | פרק זמן; אמשטרה; זמן ὡς | ... (פתיחת הבעה עקיפה) | כדי ש... (תכלית) | כמו ש... כפי ש... (השוואה ואופן) | לפני בינוי: כמו; ע"י הנחה ש... בפתיחת משפט קריאה, לפני ש"ת אז הל"פ: מה...! איך...! ὥσπερ (ὡς + περ) | כמו ש... כמו ὥστε (ὡς + τε) | (עד כדי) כך ש...; וכך; עד ש... ὠτός, ὦτα | ראה οὖς ὠφελέω | אני מועיל ## מילון עברי-יווני ### א אב = πατήρ (πατρός), ὁ אהב = φιλέω אויב = πολέμιος, ὁ אותו = ὁ αὐτός, ἡ αὐτή, τὸ αὐτό אזרח = πολίτης (ου), ὁ אח = ἀδελφός, ὁ אחר = ἄλλος, η, o אחרי ש... = ἐπεί איזה = מי איזה...? = ποῖος, α, ον איזה מין...! = οἷος, α, ον איך? = πῶς; אין...! = ὡς... אינ(כם) | ראה 'אין' איש = ἄνθρωπος, ὁ אישה = γυνή (γυναικός), ἡ אכאי = 'Αχαιός, ὁ אל = εἰς + acc. אל(ה) = θεός, ὁ, ἡ אלא = ἀλλά ### ב ב... = בתוך = ἐν + dat. בוז ל... = καταφρονέω + gen. (בוחן) הבחין = αἰσθάνομαι בחר בהצבעת = χειροτονέω + acc. בית = οἶκος, ὁ בכל פעם ש... = כל פעם ש... בן = ילד = ב... ### ג גבר = ἀνήρ (ἀνδρός), ὁ גדול = μέγας, μεγάλη, μέγα גור = οἰκέω גם = καί גרש = ἐξελαύνω (ἐξήλασα) ### ד דבר = אמר = λέγω (εἶπον), φημί דבר-אמת = ἀληθεύω דומה = ὅμοιος, α, ον דיבור = λόγος, ὁ ### ה ה- (למעלה) = האיש = הוא ההוא = ἐκεῖνος, η, o הוא, הם (לא בהוראת השוואה) = αὐτ... αὐτοῦ = שלו היה = εἰμί εἶναι = שי"ת הנה = ἦν היה במבוכה = ἀπορέω היה ל... = γίγνομαι היטיב = εὖ הלואי = εἰ γάρ הרי = γάρ הרס = πορθέω ### ו ו = י ונכן = οὖν ### ז ז... = פעם = כל זאטוט = παιδίον, τό זה (גב: דז לעיל) = οὗτος, αὕτη, τοῦτο זה-פה (גב: דז לקמן) = ὅδε, ἥδε, τόδε זמן = χρόνος, ὁ זקן = γέρων (-οντος), ὁ זר = ξένος, ὁ ### ח חבר = φίλος, ὁ (חבר) התחבר עם = ὁμιλέω + dat. חדש = צעיר = χρῇζω חוק = νόμος, ὁ חזק (החזק) = ἔχω חיים = βίος, ὁ חכם = σοφός, ή, όν חלה = νοσέω חמה = οἱ μέν..., οἱ δέ... חנך = παιδεύω חפש = ζητέω חקה = μιμέομαι חרוץ = φιλόπονος, ον חשב את... ל... = νομίζω + 2 acc. ### ט טוב = ἀγαθός / καλός, -ή, -όν טרויה = Τροία, ἡ ### י ידיד = φίλος, ὁ יון = 'Ελλάς (-άδος), ἡ יווני = Ἕλλην (-νος), ὁ ילד = παῖς (-δός), ὁ, ἡ יפה = καλός, ή, όν יצא למלחמה = στρατεύω, στρατεύομαι יעץ ל... = συμβουλεύω + dat. ### כ כאשר = ὅτε, ὅταν כבד = τιμάω כזה = τοιοῦτος, τοιαύτη, τοιοῦτο כל = πᾶς (παντός), πᾶσα, πᾶν כל כך = οὕτω(ς) כל מי ש... = ὅστις, ἥτις, ὅτι כל פעם ש... = ὁπότε כשהוא = איזה שהוא כמה? = πόσοι, αι, α; כמה...! = ὅσοι, αι, α... כנה בשם = ὀνομάζω כעס על... = ὀργίζομαι + dat. כש... = כאשר =... ὡς ### ל לא = οὔ..., οὔκ..., οὔχ..., μή לאחר ש... = ἐπεί, ἐπειδή, ἐπήν, ἐπειδάν לבד = μόνος, η, ον לי = εἰ למה = לחם (לחם) למד = μανθάνω לפני ש... = πρίν לעיל = מעבר ל- למען = ὑπέρ + gen. ### מ מאושר = ὄλβιος, a, ον מבוכה | ראה 'היה במבוכה' מגמה = התמהמה = μέλλω מדי | ראה 'שער' מורה = διδάσκαλος, ὁ מות = τελευτάω מחוג = הוף ...מחזיק... מאיד = οἱ μέν..., ...οἱ δέ... מטה = זה = ὅς, ἥ, ὅ מי ש... = מה ש... = מי ש... משהו = τις (τινος) τι = משהו משור = πεδίον, τό מלחמה = πόλεμος, ὁ מנהג = τρόπος, ὁ מעשה = ἔργον, τό מפני ש... = ἐπεί, ἐπειδή ὡς + partic. מצביא = στρατηγός, ὁ מצוין = ἄριστος, η, ον מציל = σωτήρ (-ῆρος), ὁ מרצון... (שם תואר)... = ἑκών, (ἑκόντος), ἑκοῦσα, ἑκόν משל = ἄρχω + gen. מתוך = ἐξ, ἐκ + gen. מתי? = πότε; δῶρον, τό = מתנה ### נ נא = οἶμαι נגע = προσήκω (πρὸς + ἥκω) נוכח = πάρειμι נכבד = ὀρθός, ή, όν נכון = γιγνώσκω נפש = ψυχή, ἡ נצח = νικάω נצל = σῴζω נשא = φέρω ### ס סבל = πάσχω סבר = οἴομαι סברה = δόξα, ἡ סולון = Σόλων (-ωνος), ὁ סייע ל... = συμπράττω + dat. סיפור = μῦθος, ὁ אפוחורέω / ἀπέρχομαι (ἀπῆλθον) = סלק (סילק) סמך על... = πιστεύω + dat. ספר = βίβλος, ἡ ספר = λέγω ### ע עד כדי כך ש... = ὥστε עד ש... = ὥστε (עדף) העדיף את... על... ב... = αἱρέομαί τι πρό τινος בחר ב... לפני... עיין = בחן = חקר = סקר עין = ὄμμα (-ατος), τό עכשיו = νῦν על אודות = περί + gen. על ידי... = ὑπό + gen. עלמה = παρθένος, ἡ עמי, -ך, -ו וכו' = αὐτός, -ή, -ό ענג = θαυμάζω עני = πλούσιος, α, ον עצם- = -עצמי = י- עשה = πράττω, ποιέω עשיר = πλούσιος, α, ον ### פ פויבוס = Φοῖβος, ὁ פחד = φόβος, ὁ פחד = φόβον ἔχω, φοβέομαι (פלל) התפלל ל- = εὔχομαι + dat. פן = μή פעל = θαυμάζω + acc. פעל = התפעל מן = עשה = פעם פרסי = Πέρσης, ὁ ### צ צדק = δίκαιος, α, ον צוה = κελεύω ציות ל... = πείθομαι + dat. צעיר = νέος, α, ον צרך = δεῖ (+ acc. c. inf) ### ק קדם = כבר = πάλαι קוה = ἐλπίς (-ίδος), ἡ קרא = שאל = ἐρωτάω (ἠρόμην) קשב = ὅρκος, ὁ ### ר ראה = ὁράω (εἶδον) ראה = φαίνω ראה (נראה) = φαίνομαι רב = πολύς, πολλή, πολύ πολλοί, αί, ά = רבים τοσοῦτος, -αύτη, -οῦτο = רב כ"כ רדף = διώκω רופא = ἰατρός, ὁ רחץ = λούω רכש = κτάομαι רע = κακός, ή, όν רצה = ἐθέλω, βούλομαι רק = μόνον רשע = πονηρός, ά, όν ### ש שאל = ἐρωτάω (ἠρόμην) שבועה = ὅρκος, ὁ שבח = εὖ λέγω, εὐλογέω שוה = דומה = ὅμοιος, α, ον / ἴσος, η, ον שיר = חרוז = ποίημα (-ατος), τό שכר = μέθη, ἡ של- = שלי = ἐμός, ή, όν (כינוי קנין) שלו = σός, σή, σόν (כינוי קנין) שלום = εἰρήνη, ἡ שם = ὄνομα (-ατος), τό שמע = ἀκούω שמר = φυλάττω שפט = δικάζω, κρίνω ### ת תהיה = νίειτο | ראה 'היה במבוכה' תורה = מתנה = התמהמה תכף = עוד = תנועה תלמיד = μαθητής (-οῦ), ὁ תקוה = ἐλπίς (-ίδος), ἡ תקע = קדם = שים